|
(...)
Razem, m這dzi przyjaciele!
W szczciu wszystkiego
s wszystkich cele;
Jednoci silni, rozumni sza貫m,
Razem, m這dzi przyjaciele!
(...)
|
|
|
Wszyscy dobrze znaj t posta, gdy jest on jednym z najwybitniejszych poet闚 Polski.
Jego 篡cie i tw鏎czo mo瞠my podzieli na kilka etap闚:
- I etap: Dzieci雟two i lata szkolne:
Adam Mickiewicz urodzi si w Zosiu ko這 Nowogr鏚ka w 1798 roku. Pochodzi z drobnej szlachty, ojciec Miko豉j pracowa jako obro鎍a s鉅owy w Nowogr鏚ku. Tu te up造wa這 dzieci雟two i pierwsze lata szkolne Mickiewicza. W 1812 roku. umiera ojciec poety. W 1815 Mickiewicz uko鎍zy szko喚, rozpocz像 studia na Uniwersytecie Wile雟kim.
- II etap: wile雟ko-kowie雟ki:
Nazw t okrela si 闚 okres 篡cia Mickiewicza, gdy zwi頊any jest z dwoma miastami: najpierw studia w Wilnie (1816-1819), potem praca w szkole w Kownie, kt鏎 Mickiewicz musia podj寞, by sp豉ci d逝g zaci鉚ni皻y na op豉ty studi闚 (1819-1823). Okres wile雟ko-kowie雟ki to wa積y przedzia 篡cia poety. Zdominowa造 go nast瘼uj鉍e wydarzenia:
O Kontakty i przyjanie z m這dymi studentami, udzia w zwi頊kach filomat闚 i filaret闚.
O Pie Filaret闚 i Oda do m這doci (1820)- pierwsze programowe utwory Mickiewicza.
O Nieszczliwa mi這 do panny Maryli Wereszczak闚ny, kt鏎ej rodzina uzna豉 m這dego, pocz靖kuj鉍ego, oczywicie niezbyt bogatego poet za parti nieodpowiedni dla swojej c鏎ki. M這d Wereszczak闚n wkr鏒ce wydano za m嘀 za maj皻nego hrabiego Puttkamera. Mickiewicz ogromnie to prze篡, i mimo 瞠 pniej sam tak瞠 si o瞠ni, 闚 zaw鏚 mi這sny odcisn像 pi皻no na ca貫j tw鏎czoci wieszcza.
O Praca nauczycielska w Kownie 禦udna i niezbyt odpowiadaj鉍a Mickiewiczowi, by mo瞠 sprzyja豉 temu, 瞠 poeta zwr鏂i si ku folklorowi litewskiemu, podaniom i legendom, z kt鏎ymi mia kontakt. Powsta造 kolejne dzie豉: Ballady i romanse, Gra篡na i Dziady cz II i IV.
Rok 1823 odmieni 篡wot Mickiewicza. Wykryto organizacj filomat闚, rozpocz像 si proces, Mickiewicz zosta uwi瞛iony w Wilnie, a potem zes豉ny w g章b Rosji - st鉅 nazwa twego okresu - rosyjski. Przebywa w Petersburgu, Odesssie, w Moskwie, wyprawi si tak瞠 na Krym. W tym okresie spotka w Rosji i zaprzyjani si z tamtejszymi romantykami buntownikami (K. Rylejewem, A. Bestu瞠wem, A. Puszkinem). Etap ten zaobfitowa nowymi dzie豉mi takimi jak: Sonety krymskie i Konrad Wallenrod.
IV etap: 1829-1832 zwany drezde雟kim:
W roku 1829 dzi瘯i przyjacio這m, uda這 si Mickiewiczowi za豉twi wyjazd z Rosji do Europy. We W這szech (1830) zastaje go informacja o powstaniu listopadowym, kt鏎e wybuch這 w ojczynie. Mickiewicz zadecydowa si wyruszy do Polski. Nast瘼uje tu niejasny i r騜nie interpretowany odcinek biografii - oczekiwanie poety, Pary w roku 1831, wreszcie w ko鎍u powstania przyby do Wielkopolski, lecz do Kr鏊estwa si nie przedosta. W rezultacie Mickiewicz udzia逝 w powstaniu listopadowym nie bra. 1832, wraz z fal emigracji znalaz si w Drenie tu napisa s造nn III cz Dziad闚, zwan drezde雟kimi. 31 lipca przyby do Pary瘸, gdzie osiedli si na d逝瞠j. Napisa w tych latach: mier pu趾ownika i Redut Ordona.
V etap: Pary:
W Pary簑 przebywa w豉ciwie Mickiewicz ju stale, z kr鏒kimi wyjazdami. W 1834 wyda Pana Tadeusza. 1834 o瞠ni si z Celin Szymanowsk. Rok 1839/1840 sp璠zi w Lozannie w Szwajcarii jako profesor literatury 豉ci雟kiej - ten rok zaobfitowa cyklem liryk闚 loza雟kich. W 1840 obj像 katedr literatur s這wia雟kich w College de France w Pary簑. Pocz靖ek lat 40 to kontakt z Andrzejem Tobia雟kim i tzw. towianizm w 篡ciu poety. W 1848 pr鏏owa Mickiewicz we W這szech stworzy Legion Polski, kt鏎y m鏬豚y walczy o wolno kraju- pr鏏a w豉ciwie nie powiod豉 si. Mickiewicz napisa w tym czasie Sk豉d zasad, program przysz貫j Polski. Po powrocie do Pary瘸 rzuci si w dzia豉lno publicystyczn, artyku造 g這si w Trybunie Lud闚. W 篡ciu prywatnym uk豉da這 mu si le. 皋na ci篹ko chorowa豉, Mickiewicz straci prac i musia podj寞 stanowisko bibliotekarza w paryskiej bibliotece Arsena逝. Jeszcze w 1855 podj像 Mickiewicz pr鏏 walki o wolno. By to rok wojny krymskiej, Mickiewicz pragn像 stworzy oddzia造 walcz鉍e przeciw Rosji. Wyprawa ta jednak sko鎍zy豉 si inaczej w Konstantynopolu, 26 listopada 1855 roku wielki polski poeta zako鎍zy swoje 篡cie zmar powalony chorob.
|